این روزها تمامی خانواده ها از شوینده های صنعتی استفاده می کنند.استفاده از این شوینده ها به حدی است که هیچ کدام از خانواده ها نمی توانند روزی را بدون استفاده از این شوینده های صنعتی تصور کنند.
این در حالی است که در زمان ها ی قدیم افراد تنها از شوینده های گیاهی و طبیعی استفاده می کرده اند.
در زمان قدیم از گل سر شور برای تمیزی و نظافت استفاده گسترده ای می شده است. اما گذشت زمان باعث شده ما استفاده از آن را فراموش کنیم و در عوض اروپایی ها در مصنوعات بهداشتی خود از آن استفاده کنند.
در گذشته که در منازل حمام نبود، هر هفته روزی به عنوان روز حمام تعریف می‌شد و تمامی اعضای خانواده از کوچک تا بزرگ به حمام‌های عمومی می‌رفتند.
مراحل شست‌وشو و مواد شوینده استفاده شده به مانند امروز نبوده و گاهی حمام کردن نیمی از روز را به خود اختصاص می‌داد. دختران و پسران با پدر وسایل و البسه خود را آماده کرده و صبح زود به حمام می‌رفتند. گاهی حمام کردن تا ظهر به طول می‌انجامید تا بعد از یک هفته با پاکیزگی کامل فرد از حمام خارج شود.
شامپوی مردم گل سرشوی بود
قبل از آمدن شامپو به بازار ن برای شست‌و شو از گل سرشوی استفاده می‌کردند. گل سرشوی در آب حل می‌شد و آب آن بر روی سر ریخته می‌شد که موها را نرم می‌کرد و حتی مانع از ریزش مو بود.
گل سرشوی از اعماق خاک خارج شده و ماندگاری تا ۱۰۰ سال دارد.
روشور» تمامی لکه‌های پوست را می‌گیرد
روشور که در گذشته برای شست‌وشو استفاده می‌شد امروز با موادی دیگر مخلوط شده و به عنوان کرم پاک‌کننده صورت با قیمت گزاف به فروش می‌رسد.
روشور اغلب بر روی کیسه های مخصوصی مالیده شده بر روی صورت و پوست بدن کشیده می‌شد.
در حمام‌های قدیمی اشخاصی صرفاً مسئول کیسه کشیدن به مشتریان حمام بودند که به آنها دلاک می گفتند
کیسه که با پارچه خاص و نوع دوخت خاصی آماده می‌شد که می‌توانست در حین نرمیت زبر بوده و زمانی که روی پوست کشیده می‌شد چربی زاید آن را از بین می‌برد.پارچه این کیسه از ژاپن می‌آمد و پارچه مخصوصی است که گل‌دار یا ساده بود.
برای استحمام از سنگ معدنی خاصی که از شهر قزوین می‌آمد و تقریباً در همه جای ایران شهرت داشت نیز استفاده می‌شد.
در اغلب خانه‌ها تنور برای پخت‌وپز دایر بود از خاکستر آن به عنوان ماده ضد عفونی کننده و چربی زدا برای شست‌وشوی ظروفاستفاده می شد
امروز شیوه زندگی تغییر یافته و بی‌شک کسی از این مواد استفاده نمی‌کند اما در گذشته تمامی مایحتاج از مواد طبیعی و گیاهی پیرامون حاصل می‌شد. برای شست‌وشوی البسه نیز از صابون های مراغه که با چربی حیوانی تولید می‌شد، استفاده می‌کردند.
آیت الله هبت الله یکتایی
آیت الله هبت الله یکتایی، امام جمعه سابق شهرستان خلخال در سال 1302 در روستای کرین از توابع بخش شاهرود خلخال متولد و تحصیلات مقدماتی را در شهر خلخال و در حوزه علمیه زنجان و شهر قم و در محضر اساتید بزرگی هم‌چون شیخ موسی زنجانی، سید اسدالله مدنی، سیداحمد زنجانی، حجت کوه کمری، آیت الله بروجردی، مرعشی نجفی ، آیت الله گلپایگانی ، علامه طباطبایی و امام خمینی (ره) گذرانده است.
این عالم بزرگوار در سال 1340 برای سیراب نمودن تشنگان معرفت به دیار خود خلخال مراجعت نمود، سال‌ها مبارزه بر علیه رژیم ستم شاهی، بیش از 17 سال امامت جمعه شهرستان خلخال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، همراهی با امام راحل(ره) و ایفای نقش در پیروزی انقلاب اسلامی و مبارزه بر علیه رژیم ستم شاهی و خدمت در مسؤولیت نماینده مردم آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان رهبری و حضور در جبهه های حق علیه باطل، تاسیس حوزه علمیه جعفریه خلخال از جمله فعالیت‌های علمی، مذهبی و فرهنگی این عالم بزرگوار است.
آیت الله یکتایی بالاخره در سن 93 سالگی در سال 1395 دارفانی را وداع و در حوزه علمیه جعفریه خلخال در کنار مزار شهید گمنام هشت سال دفاع مقدس آرمیده است
ماسوله شهری تاریخی و توریستی در یکی از خوش آب و هواترین و زیباترین نقاط شمال ایران است. ماسوله در ۳۰ مرداد سال ۱۳۵۴ به‌عنوان اولین شهر تاریخی زنده در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
به گزارش تیترشهر : ماسوله زیباترین شهر پلکانی ایران است که در دامنه‌های شرقی کوههای تالش قرار دارد. ماسوله در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن واقع‌شده است و از غرب به خلخال و از شما به ماسال و از جنوب به طارم منتهی میشود. بی‌شک ماسوله یکی از بهترین شهرهای شمالی است و می‌تواند مقصد مناسبی برای گذراندن تعطیلات باشد.
در این مطلب به سراغ حقایق جالب در رابطه با روستای ماسوله رفته‌ایم، با ما همراه باشید:
۱. عده‌ای بر این باور هستند كه در قرن سوم هجری قمری به هنگام فرار آقا سید جمال‌الدین اشرف» از طارم، عون بن محمد بن علی» از همراهان مجروح وی به این منطقه آمد. او قبل از مرگ به چوپانی گفت كه او را در همان‌جا به خاك بسپارد. بعد از خاک‌سپاری عون بن محمد بن علی در این مكان، چوپان‌ها کم‌کم گرد مزار وی جمع شدند. رفته‌رفته خانه‌هایی ساخته شد و به‌تدریج ماسوله متولد شد.
۲. عده‌ای دیگر ساخت شهر را بر اساس تاریخ خطی سالك، به دو تن از شاگردان سالك به نام‌های عین علی و زین علی كه مردم را به اسلام فرامی‌خواندند نسبت می‌دهند و معتقدند مردم به آن دو گرویده و سپس قبر آنها زیارتگاه اهالی شد.
۳. نام ماسوله یا با تلفظ اصلی Mooslah به زبان تالشی از سده هشتم و نهم هجری به بعد به همین صورت کنونی خود کاربرد دارد. برخی آن را برگرفته از نام کوهی در جوار ماسوله به نام ماه سالار» می‌دانند، این ناحیه ابتدا ماسالا» خوانده می‌شد و براثر استفاده زیاد بعدها به ماسوله» تبدیل شد. به روایتی دیگر کلمه ماسوله» از دو بخش ماس» و اوله» تشکیل‌شده است.
۴. حدود سده هشتم هجری مردم کهنه ماسوله» که در ۶ کیلومتری شمال غرب این شهر قرار دارد به همراه مردمانی از نقاط مختلف ایران به نقطه‌ای که هم‌اکنون به‌عنوان شهر ماسوله شناخته میشود، کوچ کردند.
۵. روایت‌های زیادی در رابطه با کوچ عظیم مردم از ماسوله کهنه به ماسوله امروزی وجود دارد. برخی علت مهاجرت برزگ را زله‌ای در سال ۸۹۰ هجری می‌دانند و برخی هم بیماری طاعون در سال ۹۴۳ را علت اصلی می‌دانند.
۶. کهنه ماسوله روی تپه‌ای به وسعت تقریبی ۰.۸ هکتار قرار دارد و آثار پایه دیوارها‌ی بناهای سنگی روی آن قابل‌مشاهده است. طی کاوش‌های انجام‌شده سال‌های اخیر مشخص‌شده که این دیوارها متعلق به خانه‌ها و اتاق‌هایی بوده که کوره ذوب‌آهن و فات دیگر در آنها وجود داشته است.
۷. ماسوله در پی احداث جاده ارتباطی جدید بین گیلان و آذربایجان و نیز قحطی ۱۳۲۰ بیشتر جمعیت خود را از دست داد. کاروانسراهای شاهراه ارتباطی شمال و آذربایجان از رونق افتادند و بازار دادوستد و صنایع فی و چرم آن نیز از رونق افتاد. در پی آن اکثر مردم متمول ماسوله به پایتخت و سایر شهرهای بزرگ یا به خارج از کشور مهاجرت کردند.
۸. در ۱۰ کیلومتری ماسوله جدید، ماسوله قدیم با آثار و بازمانده‌های انسانی از قبیل سنگ کوره در منطقه گسترده پراکنده‌شده است که جز آثار باستانی به شما می‌آید. در کاوش‌های باستان‌شناسی منطقه کهنه ماسوله سفالینه‌هایی متعلق به قرون پنجم تا هشتم هجری قمری به‌دست‌آمده است.
۹. ماسوله دارای معماری منحصربه‌فردی است. محوطه جلوی خانه‌ها و پشت‌بام‌ها هر دو به‌عنوان پیاده‌رو استفاده می‌شوند. بافت معماری ماسوله در دوران زندیه شکل‌گرفته است و خیابان‌های کوچک و پله‌های بسیار به هیچ وسیله نقلیه موتوری اجازه ورود نمی‌دهد.
۱۰. ماسوله دارای ۴ محله اصلی به نام‌های خانه‌بر» (خون ور)، مسجد بر» (مزور)، کی‌سر» شامل کفا کی‌سر و بن کی‌سر و اسد محله» (اس مل) و بازاری در چهار طبقه است که هر چهار محله به‌طور مستقل به بافت بازار شهر ارتباط بی‌واسطه دارند.
۱۱. مردم ماسوله نقش مهمی در تاریخ جنبش جنگل در برابر تهاجم روسیه و بریتانیا داشتند، آنها به قوای جنگل کمک می‌کردند و عده‌ای مثل شهید بابا غلامعلی در کنار آنها می‌جنگیدند.
۱۲. بیشتر اهالی ماسوله، تالش شیعه‌ی اثنی عشری هستند. وجود امامزاده‌های متعدد در كل منطقه و شباهت‌های معماری با معابد مهری و مانوی نیز نشان از تأثیرپذیری تاریخی و دینی دارد.
۱۳. شهر تاریخی ماسوله در جوار یکی از رودخانه‌های پر آب که به نام همین شهر نیز (ماسوله رودخان) معروف است شکل‌گرفته است.
۱۴. زبان‌اصلی مردم ماسوله، به روایت خود مردم ماسوله موسلی moosli است؛ که بسیار شبیه زبان تالشی، زبان مردم غرب گیلان و جنوب جمهوری آذربایجان است.
۱۵. آنچه از آیین گذشته ماسوله به‌جامانده است، مراسم سنتی ماه محرم است که از جاذبه‌های فرهنگی و توریستی ماسوله به شمار می‌رود و هرساله جمعیت زیادی را به خود جلب می‌کند و نکته جالب اینکه برخلاف بسیاری از نقاط، خطیب و مداح و بازیگران تعزیه هیچ مبلغی دریافت نمی‌کنند.
۱۶. شهر تاریخی ماسوله در تاریخ ۱۳۵۴/۵/۳۰ به‌عنوان اولین شهر تاریخی زنده کشور به‌صورت یک مجموعه کامل در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع : کجارو
113شهید منطقه شاهرود
یاد و خاطره 113 شهید گلگون کفن منطقه شاهرود راگرامی میداریم .
مرحمت فلاح زرین کار-حسین فلاح زرین کار-صمد صفیاری- قربانعلی صفیاری- سیدجواد محمودی-سیدمسعود محمودی- سیدحسین یحیی زاده-سید علی یحیی زاده-هاشم اصلانی-سید حسین یعقوبی- مصطفی خدامی- سعادقلی ایمانی- سید محمد اکبری-سید قدیر محمودی- سید ستار محمودی-سید شفیع محمودی-سید مسیح محمودی-سید کریم کریم پور-بهمن جهانگیری- اصغر اخوان-سید معروف ایرانی- علیرضا نظری- وجه اله عاشوریزاده- الیاس پرتوی- شهید نوری زاده-ضرغام نصیری-نوید سلیمی-محمد داداشی-ثروت بدلی-قاسم حاج بابایی-فخرالدین سراجی-البرز حداد – داور بهشتی-عباس وزیری- قاسم آگهی-جمشید ادریسی-غلامرضا کلوری-اصغر قریشی-ولی محمد شفیعی-علی عسگری-علی النقی محمدی-صادق روشنی- داریوش حقی-هرمز عباسی-سید سجاد حسینی-محمد قلی قربانی-نصراله محمدی-مازیار نوری-سید نظام نظامی-عسگر اشکانی-سعادقلی آرقند- محرمعلی رحمتی- سید احمد مهری- سید قدیرقدرتی-محبتعلی کاظمی-عقیل نباتی-محمد یاری-رحت اله ذکی پور-عبدالرسول علیزاده- روشنعلی پیمایی-معصوم صمدی-احمد قاسمی-مجید محمدی-خانعلی اندبیلی- محمد رجبی-حبیب اله کیکاوسی-ویژنگ کرمنژاد- زمضان ماه پسند-حسین شیرینی-سرمعلی اصلانی-فتح اله هلالی-قربانعلی بهرامی- مرحمت مقصودی- نادر ایمانی-غلامرضا مرشدی-عاطف قاسم زاده-عباس نقافی-بهرام اجلالی-عزیز صبوری-علی نظری-فرخ قدرتی-فرزاد کوهی-عبداله ناظری-رضا آذرگشب-صیاد صفری-کاظم شاهرودی-یوسف پسندی-امراله نیکنام-بهروز ذوغایی-پرویز شهسواری-شهریار شایگان-فرزانبخش ناصری-عین اله صدیق-حسن حسین نیا-سید جلال عظمتی-بابک خرسندی-طاهر مطهری-سهراب عیدی-داریوش سپهری-حمداله محرابی-نازعلی شهسواری-غفار شفائی-سید قسمت شیرازی- قارداشعلی جوانروح-اسماعیل ایرجی-بالاجه اشتری-عبداله توسلی-شعبانعلی بدخش- نورمحمد راحمی-تیمور وثوقی-حسرت اله واحد پرست-شیر محمد قلی پور-سید امیر هادی پور
رودخانه های خلخال شهرستان خلخال دارای رودخانه های متعددی است که همگی آنها پس از سیراب نمودن قسمتهای بسیار محدودی از دور و بر خود ، بدون استفاده خاصی به رودخانه بزرگ قزل اوزن میریزند . هر ساله از حوزه شهرستان خلخال نزدیک به 500 میلیون متر مکعب آب به رودخانه قزل اوزن سرازیر شده و از آنجا هم بدون استفاده خاصی به استان گیلان می ریزد که بعد از جمع شدن در سد منجیل ، به اسم سفید رود ادامه پیدا کرده و مردم گیلان بیشترین بهره را از این آب می برند ( حدود 60 در صد )
رودخانه های مهم خلخال شامل : - ازنو چایی : سر چشمه آن چشمه او است که در جنوب شهر خلخال واقع است و پس از عبور از روستای خوجین و پدید آوردن باغهای زیبا در امتداد این رودخانه به شهر خلخال می رسد - نورعلی چایی : که از دامنه کوههای باغرو تالش که در شرق شهرستان واقع است سرچشمه می گیرد و پس از گذشتن از روستای اندبیل از سمت شرق وارد شهر خلخال می شود . - قئز باخان چایی: که از سمت جنوب غربی خلخال وارد شهر می شود و بعلت محدود بودن حوزه ، آب آن بصورت فصلی بوده و در بارندگی های شدید و به گفته قدیمی تر ها امکان وقوع سیل نیز وجود دارد . - هیرو چایی : سه رودخانه بالا در مرکز شهر خلخال به هم می پیوندند و رودخانه هیرو چایی را تشکیل می دهند که در امتداد جاده خلخال اردبیل به سمت شمال غرب در جریان بوده و در اطراف خود باغهای زیبایی بوجود آورده است . - آرپاچایی که از حوزه سنجبد شرقی و روستاهای شمالی نظیر اوجغاز سرازیر شده و در نزدیکی روستای " اینالاوا " به هیرو چایی می پیوندد که در ادامه با تعدادی رودخانه فصلی هم به هم پیوسته و پس از گذشتن از شهر گیوی و پیوستن به رودخانه فیروز آباد به قزل اوزن می ریزد . - شاهرود : رودخانه شاهرود که در بخش شاهرود و به سمت جنوب در جریان است و پس از طی مسیر پر پیچ و خم خود به قزل اوزن می پیوندد . - قزل اوزن : معروفترین و پر آب ترین رودخانه شهرستان خلخال است که در قسمت غربی شهرستان خلخال و در بخش خورش رستم از شمال به جنوب در جریان بوده و بعلت ارتفاع نسبتا زیاد روستاهای اطراف آن ، استفاده از آب آن برای اغلب روستاها میسر نیست . این رودخانه از ارتفاعات کردستان سرچشمه می گیرد که پس از گذر از مسیر های پر پیچ و خم کردستان و آذربایجان شرقی به حوزه خلخال وارد شده و پس از گذر از آن به سد منجیل میریزد که در ادامه با نام سفید رود به دریای خزر می ریزد .اخیرا مسأله حقابه استان اردبیل از قزل اوزن در استان اردبیل مطرح شده که امیدواریم مردم منطقه خلخال به حق واقعی خودشان برسند !! سایت خلخالیم |
درباره این سایت